środa, 27 lipiec 2011 11:26

Żniwa wypadków

Napisała
Oceń ten artykuł
(2 głosów)

Żniwa ruszyły już pełną parą, jednak równolegle z nimi policja w całym kraju notuje także inne żniwa – żniwa wypadków, często tragicznych i śmiertelnych. Niestety wielu rolników zapomina o najbardziej podstawowych zasadach bezpieczeństwa. Nierzadko także pozwala, by niebezpiecznymi pracami zajmowały się dzieci.


Czym jest wypadek przy pracy rolniczej?
Zgodnie z art. 11 ust. 1 ustawy z dnia 20 grudnia 1990 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników (Dz.U. z 2008 r. Nr 50, poz. 291, ost. zm. DZ. U. Nr 79 z 2009 r. 667), za wypadek przy pracy rolniczej uważa się nagłe zdarzenie, wywołane przyczyną zewnętrzną, które nastąpiło podczas wykonywania czynności związanych z prowadzeniem działalności rolniczej albo pozostających w związku z wykonywaniem tych czynności:
- na terenie gospodarstwa rolnego, które ubezpieczony prowadzi lub w którym pracuje, albo na terenie gospodarstwa domowego bezpośrednio związanego z tym gospodarstwem rolnym lub

- w drodze ubezpieczonego z mieszkania do gospodarstwa rolnego, o którym mowa w pkcie 1, albo w drodze powrotnej, lub

- podczas wykonywania poza terenem gospodarstwa rolnego, o którym mowa w pkcie 1, zwykłych czynności związanych z prowadzeniem działalności rolniczej lub w związku z wykonywaniem tych czynności, lub

- w drodze do miejsca wykonywania czynności, o których mowa w pkcie 3, albo w drodze powrotnej.

Ze względu na specyfikę pracy w gospodarstwie rolnym, przy kwalifikacji tej grupy wypadków od lat występuje wiele wątpliwości, czego wyrazem jest bogate orzecznictwo sądowe.

Prace, które mogą wykonywać TYLKO dorośli
Prace i czynności szczególnie niebezpieczne, których nie należy powierzać dzieciom do lat 15. w gospodarstwach rolnych:

1. Kierowanie ciągnikami rolniczymi i innymi maszynami samobieżnymi. Samodzielne kierowanie ciągnikami i samobieżnymi maszynami wymaga kwalifikacji i doświadczenia. Przy wykonywaniu tej czynności występuje duże zagrożenie najechania, wywrócenia, a także wyrządzenia krzywdy innym osobom.

2. Obsługa kombajnów do zbioru zbóż, zielonek i okopowych, maszyn żniwnych, kosiarek rolniczych, pras do słomy i siana, kopaczek do zbioru okopowych. Są to maszyny z urządzeniami tnącymi lub gniotącymi, z wieloma wirującymi częściami, przeważnie o dużej masie. Ich bezpośrednia obsługa w warunkach polowych stwarza wiele zagrożeń przejechania, przewrócenia maszyny, przygniecenia, pochwycenia przez pracujące mechanizmy, skaleczenia, obcięcia kończyn - tak osób obsługujących, jak i postronnych.

3. Sprzęganie i rozprzęganie maszyn i narzędzi rolniczych, przyczep i wozów z ciągnikami rolniczymi, a także pomaganie przy tych czynnościach. Przy tych pracach występuje wysokie zagrożenie przygniecenia i przejechania, urazów rąk i nóg.

4. Przebywanie na pomostach sadzarek do ziemniaków oraz siewników i korygowania ich pracy poprzez strącanie nadmiaru sadzeniaków lub przegarnianie ziarna w skrzyni nasiennej. Przy tych czynnościach występują bardzo często obcięcia i urazy palców i dłoni.

5. Obsługa maszyn do przygotowania pasz - sieczkarni, śrutowników, gniotowników, mieszalników, rozdrabniaczy. Występuje wysokie zagrożenie urazów dłoni przez wirujące noże, topory, walce i bębny, pochwycenia przez wały napędowe i pasy transmisyjne.

6. Obsługa młocarni, a zwłaszcza praca na górnym pomoście młocarni oraz przy współpracującej prasie do słomy. Pracy towarzyszy duże zapylenie i hałas. Występuje duże zagrożenie pochwycenia i uderzenia pasami transmisyjnymi, niebezpieczeństwo pochwycenia ręki, zagrożenie upadkiem z pomostu, pochwycenia przez elementy prasy.

7. Przerzynanie drewna przy użyciu pilarki tarczowej ("krajzegi", "cyrkularki") oraz wykonywanie czynności pomocniczych przy tej pracy: podawanie i odbieranie materiału, usuwanie trocin i inne prace porządkowe. Pilarka tarczowa to jedna z najniebezpieczniejszych maszyn, przy której występuje najwięcej okaleczeń, amputacji oraz wypadków śmiertelnych. Każdy kontakt z tarczą piły kończy się poważnym urazem. Występuje często odrzut materiału, zakleszczenia, odpryski. Zagrożenie wzrasta, gdy pilarka nie ma osłon, klina rozszczepiającego, urządzenia podającego materiał do cięcia poprzecznego.

8. Wszelkie prace przy użyciu pił łańcuchowych (przecinanie pni, okrzesywanie gałęzi, prześwietlanie drzew itp.). Posługiwanie się piłą łańcuchową wymaga siły i sprawności dorosłego mężczyzny, kwalifikacji i wprawy. Występuje wysokie zagrożenie bardzo ciężkimi urazami łańcuchem tnącym przy manewrowaniu piłą, "odbiciu" piły, opuszczeniu na nogę itp.

9. Ścinanie drzew, ściąganie, załadunek i rozładunek drewna o średnicy większej niż 15 cm. Są to prace wymagające specjalistycznych umiejętności, siły fizycznej i doświadczenia. Występuje wysokie zagrożenie przygniecenia osób pracujących.

10. Obsługa dmuchaw, przenośników taśmowych i ślimakowych. Występuje duże zagrożenie pochwycenia przez wirujące lub przesuwające się elementy oraz znaczne zapylenie przy odbiorze słomy i siana transportowanego dmuchawą.

11. Załadunek, wyładunek i wysiew tlenkowego wapna nawozowego (wapna palonego). Jest to substancja o silnych właściwościach pylących, żrących i parzących, powodująca poparzenia błon śluzowych, oczu i skóry.

12. Wszelkie prace z chemicznymi środkami ochrony roślin. Środki chemiczne I i II klasy toksyczności to trucizny, zaś środki III klasy - szkodliwe dla zdrowia. Występuje niebezpieczeństwo zatrucia.

13. Prace z użyciem rozpuszczalników organicznych. Rozpuszczalniki organiczne (benzyny, rozpuszczalniki nitro, chlorokauczukowe i inne) -składniki farb, lakierów, klejów - są szkodliwe dla zdrowia, niektóre są rakotwórcze, mają właściwości narkotyczne, ulegają rozpuszczeniu w tkance mózgowej, powodując trwałe szkody. Ich pary tworzą z powietrzem mieszaniny wybuchowe.

14. Topienie i podgrzewanie lepiku i smoły. Występuje zagrożenie wybuchem, pożarem, poparzeniem. Opary lepiku i smoły zawierają rozpuszczalniki organiczne.

15. Rozpalanie i obsługa pieców centralnego ogrzewania. Niebezpieczeństwo wybuchu i pożaru, groźba poparzeń twarzy i rąk.

16. Obsługa parników, kotłów do gotowania. Niebezpieczeństwo groźnych oparzeń dzieci.

17. Obsługa rozpłodników (buhajów, ogierów, knurów, tryków).
Dorosłe rozpłodniki są zwykle agresywne i wymagają stałej obsługi przez sprawnego mężczyznę ze względu na zagrożenie agresją: kopnięciem, uderzeniem, przygnieceniem, pogryzieniem.

18. Załadunek i rozładunek zwierząt, prace przy uboju i rozbiorze zwierząt. Występuje duże zagrożenie urazami ze strony broniących się zwierząt oraz obciążenie psychiczne młodego człowieka.

19. Opróżnianie zbiorników i wywóz gnojówki, gnojowicy i szamba. Istnieje duże niebezpieczeństwo urazów mechanicznych oraz zatrucia siarkowodorem.

20. Wykonywanie wykopów ziemnych i praca w wykopach. Występuje niebezpieczeństwo oberwania i obsunięcia się ścian wykopu i zasypania pracującego.

21. Obsługa ładowaczy i mechanicznych podnośników. Prace te wymagają uprawnień, doświadczenia, wprawy i odpowiedzialności.

22. Prace w silosach zamkniętych, zbiornikach i pojemnikach. Występuje zagrożenie uduszeniem na skutek spadku zawartości tlenu w powietrzu, zasypaniem i uduszeniem w silosach zbożowych.

23. Wszelkie prace na wysokości ponad 3 metry na: pomostach, drabinach, drzewach, dachach itp. Występuje zagrożenie upadkiem.

Statystyki za rok 2011
W I kwartale 2011r. zgłoszono do KRUS 6 517 zdarzeń wypadkowych, w porównaniu do I kwartału 2010r. o 247 (3,7 proc.) mniej. Decyzje odmowne podjęto wobec 2 606 spraw, w porównaniu do I kwartału 2010 r. wydano ich o 191 (6,8 proc.) mniej. Wypłatą jednorazowych odszkodowań zakończono postępowanie wobec 4 484 wypadków przy pracy rolniczej, w tym 17 ze skutkiem śmiertelnym. W porównaniu do analogicznego okresu 2010 r. odnotowano zwiększenie decyzji przyznających o 7 (0,2 proc.) i zmniejszenie wypadków śmiertelnych o 10 (37 proc.).

Jakie są najczęstsze wypadki?
Najczęściej do uszczerbku na zdrowiu dochodziło wskutek wypadków z grup:
- „upadek osób"– 2 140 poszkodowanych, (47,7 proc. wypadków zakończonych przyznaniem jednorazowych odszkodowań w okresie sprawozdawczym),

- „uderzenie, pogryzienie i przygniecenie przez zwierzęta" – 621 poszkodowanych (13,8 proc. wypadków zakończonych przyznaniem jednorazowych odszkodowań w okresie sprawozdawczym),
- „pochwycenie lub uderzenie przez ruchome części maszyn" – 577 poszkodowanych (12,9 proc. wypadków zakończonych przyznaniem jednorazowych odszkodowań w okresie sprawozdawczym wypadków).

Większość wychodzi cało
W większości wypadków orzeczono uszczerbek na zdrowiu nieprzekraczający 5 proc., (dotyczyło to 64 proc. spraw zakończonych wypłatą jednorazowych odszkodowań).

Na 1 000 ubezpieczonych w KRUS przypadło 2,9 wypadków (według decyzji przyznających jednorazowe odszkodowanie).

Wypadki śmiertelne stanowiły 0,4 proc. wszystkich wypadków zakończonych wypłatą świadczeń. Częstotliwość tych wypadków wyniosła 1,1 na 100 000 ubezpieczonych. Najczęściej zgonem kończyły się wypadki z grup: „przejechanie, uderzenie, pochwycenie przez środek transportu w ruchu" – zginęło 5 osób oraz „upadek osób" i „pochwycenie i uderzenie przez części ruchome maszyn i urządzeń" zginęły po 3 osoby w wymienionych kategoriach.

Zgłoszenie odszkodowania
Zgłoszono 58 wniosków do KRUS o jednorazowe odszkodowanie z tytułu uszczerbku na zdrowiu wskutek choroby zawodowej o 9 (18,4 proc.), więcej niż w analogicznym okresie ubiegłego roku.

Wydano 12 decyzji odmownych i 39 przyznających. W porównaniu do I kwartału ubiegłego roku liczba decyzji odmownych nie uległa zmianie, natomiast zwiększyła się o 13 (56,5 proc.) liczba decyzji przyznających jednorazowe odszkodowanie. Wśród 39 chorób zawodowych powodujących uszczerbek na zdrowiu i wypłatę jednorazowych odszkodowań stwierdzono 36 chorób zakaźnych (boreliozę), 2 choroby układu oddechowego, 1 chorobę skóry.

Źródło: krus.gov.pl, pip.gov.pl

Skomentuj

Upewnij się że wpisałeś (*) wymagane informacje we wskazanym miejscu.\nPodstawowy kod HTML jest dozwolony.