NBP przeprowadza cykliczne badania wśród przewodniczących komitetów kredytowych banków, które pozwalają określić kierunek zmian polityki kredytowej oraz zmian popytu na kredyty. Najnowsza ankieta została przeprowadzona na przełomie grudnia 2010 i stycznia 2011 r. wśród 29 banków, których łączny udział należności od przedsiębiorstw i gospodarstw domowych w portfelu sektora bankowego wynosi 82 proc.
Z najnowszej ankiety wynika, że w czwartym kwartale 2010 r. banki zaostrzyły kryteria udzielania kredytów, równocześnie łagodząc warunki ich przyznawania związane z kosztami obsługi. Jak wyjaśnili bankowcy, główną przyczyną łagodzenia warunków kredytowania była presja konkurencyjna. Natomiast decyzję o zaostrzeniu kryteriów wytłumaczyli koniecznością dostosowania się do Rekomendacji T. W pierwszym kwartale br. banki spodziewają się wzrostu zainteresowania kredytami, ale zapowiadają, że trudniej będzie uzyskać kredyty mieszkaniowe i konsumpcyjne. Zmian polityki kredytowej nie muszą się obawiać duże firmy, a małe i średnie przedsiębiorstwa mogą nawet liczyć na złagodzenie wymagań.
Czwarty kwartał 2010 r. był trzecim z rzędu, kiedy banki obniżały marże związane z kredytami dla przedsiębiorstw. Po raz pierwszy też od II kwartału 2005 r. bankowcy zadeklarowali obniżenie marż w przypadku kredytów obarczonych wyższym ryzykiem. Podobnie jak w poprzednim kwartale, złagodzone zostały wymagania dotyczące zabezpieczeń kredytowych.Łagodzenie polityki kredytowej wobec przedsiębiorstw bankowcy tłumaczyli przede wszystkim niższym ryzykiem związanym z przewidywaną sytuacją gospodarczą (65 proc. wskazań). W obecnym badaniu więcej banków niż poprzednio wskazało na presję konkurencyjną, zarówno ze strony innych banków (76 proc. odpowiedzi) , jak i nie-bankowych instytucji finansowych (38 proc. wskazań). Około 13 proc. ankietowanych uzasadniało łagodzenie polityki kredytowej wzrostem popytu na kredyt ze strony przedsiębiorstw, a około 7 proc. banków wskazało na korzystną sytuację kapitałową. Natomiast banki, które zaostrzyły politykę kredytową wobec firm tłumaczyły swoje działanie wzrostem udziału kredytów zagrożonych w portfelu kredytowym. Z ankiety wynika jednak, że znaczenie tego czynnika systematycznie maleje już od kilku kwartałów.
W ostatnim kwartale ub. roku niemal 90 proc. banków zaostrzyło kryteria przyznawania kredytów mieszkaniowych. Z tego ok. 12 proc. bankowców określiło te działania jako znaczne, a głównym powodem było – podobnie jak to wskazano w poprzedniej ankiecie – dostosowanie do wymogów Rekomendacji T. Przy tym, co piąty ankietowany przewiduje dalsze zaostrzanie polityki kredytowej w bieżącym kwartale, choć zmiany mają być mniejsze niż dotychczas. Równocześnie w ostatnim kwartale 2010 r . banki złagodziły warunki udzielenia kredytów: 53 proc. obniżyło marże, a 11 proc. zmniejszyło pozaodsetkowe koszty kredytów. Głównym czynnikiem skłaniającym banki do łagodzenia polityki kredytowej była konkurencja na rynku.
W poprzednim kwartale niełatwo było też uzyskać kredyt konsumpcyjny – 70 proc. ankietowanych banków przyznało, że zaostrzyło kryteria udzielania tych kredytów: ponad jedna trzecia podwyższyła marże dla klientów obarczonych większym ryzykiem, a ok. 5 proc. zmniejszyło maksymalną kwotę oferowanego kredytu konsumpcyjnego. Część banków jednak złagodziło swoją politykę w tym zakresie, np. wydłużając maksymalny okres kredytowania. Zdaniem bankowców zaostrzenie kryteriów przyznawania kredytów konsumpcyjnych było jedną z przyczyn spadku zainteresowania tym produktem. Mimo to, w pierwszym kwartale br. możemy spodziewać się dalszego zaostrzenia polityki banków w zakresie udzielania kredytów konsumpcyjnych
Źródło: nbpnews.pl