Fundusz będzie dofinansowywał projekty przyczyniające się do tworzenia nowych miejsc pracy oraz podnoszenia jakości życia społeczności nadbrzeżnych w Europie. Ograniczenie biurokracji ma ułatwić beneficjentom dostęp do finansowania.

Maria Damanaki, komisarz ds. gospodarki morskiej i rybołówstwa, powiedziała: „Ten nowy fundusz spowoduje wzrost gospodarczy i stworzy miejsca pracy w sektorze. Nie będziemy już finansować budowy dużych statków. Z tej budżetowej ekologizacji wspólnej polityki rybołówstwa skorzysta rybołówstwo łodziowe i akwakultura."

Nowy instrument zastąpi Europejski Fundusz Rybacki (EFR) oraz szereg innych instrumentów. W latach 2014-2020 budżet funduszu ma wynieść 6,5 mld euro. Wzmocnienie aspektów reformy wspólnej polityki rybołówstwa EMFF będzie jednym z podstawowych instrumentów reformy wspólnej polityki rybołówstwa, którą Komisja zaproponowała w lipcu. Realizowanie polityki zrównoważonego rozwoju wymaga radykalnych zmian w sposobie połowów – dlatego fundusz stworzy system zachęt dla rybaków, tak aby połowy były mniej szkodliwe dla ekosystemów morskich i aby zatrzymana została nadmierna eksploatacja i spadek zasobów rybnych.

Zmniejszenie natężenia połowów i zapewnienie odpowiedniego czasu na odtworzenie zasobów rybnych sprawi, że społeczności zależne od rybołówstwa będą musiały znaleźć alternatywne źródła dochodu. EFMR pomoże im znaleźć innowacyjne sposoby na dywersyfikację i zwiększenie wartości połowów.

Jednak EFMR nie tylko ma pomóc w przechodzeniu na zrównoważone rybołówstwo i osiąganiu dobrych wyników gospodarczych. Ma on również pomóc w realizacji agendy społecznej Komisji. Współmałżonkowie często odgrywają zasadniczą rolę w rodzinnej działalności połowowej. Obecnie będą oni mogli uzyskać wsparcie w postaci środków na szkolenia lub pomocy w rozpoczynaniu innej działalności gospodarczej związanej z połowami. Organizacje producentów będą otrzymywać pomoc w zakresie planowania produkcji, tak aby zaspokoić popyt na rynku i jednocześnie spełnić oczekiwania coraz bardziej wymagających konsumentów.
Inteligentne i ekologiczne rybołówstwo

Nadwyżka zdolności produkcyjnych
Chociaż od lat 90-tych XX wieku na złomowanie przeznaczono 1,7 mld euro, flota UE nadal cierpi z powodu nadwyżki zdolności produkcyjnych. Dzieje się tak, ponieważ wycofywanie statków rybackich z eksploatacji zostało zrównoważone przez modernizację technologiczną pozostałej floty. W związku z tym środki finansowe nie będą już przeznaczane na złomowanie, lecz na działania gospodarczo i społecznie efektywne, takie jak np. dywersyfikacja. Wspieranie inicjatyw oddolnych przyniosło doskonałe wyniki w obszarach związanych z rybołówstwem, takich jak przetwórstwo, gastronomia czy turystyka. EFMR wzmocni tego rodzaju działania innowacyjne na szczeblu obywatelskim. Rybołówstwo przybrzeżne na niewielką skalę pozostaje trzonem gospodarki wielu przybrzeżnych społeczności, dlatego wsparcie w tym zakresie zostanie zwiększone.

Nowy fundusz będzie również wspierał innowacyjne projekty (np. zastąpienie sieci rybackich bardziej selektywnymi narzędziami w celu ograniczenia odrzutów) oraz rozwój nowych technologii, które mogłyby prowadzić do obniżenia negatywnego wpływu działalności połowowej i hodowli ryb na środowisko.

Inteligentna i ekologiczna akwakultura
Hodowla ryb w znacznym stopniu może przyczynić się do ograniczenia naszego uzależnienia od importu. Zapewnia wysokiej jakości miejsca pracy na obszarach wiejskich, a konsumentom dostarcza zdrową żywność. Fundusz będzie dążyć do rozwijania tego sektora w sposób zrównoważony poprzez wynagradzanie innowacji i promowanie nowych kategorii akwakultury, np. nieżywnościowych produktów akwakultury.

Współpraca naukowców i rybaków
Dokładne dane na temat stanu zasobów rybnych i środowiska morskiego mają zasadnicze znaczenie dla reformy wspólnej polityki rybołówstwa. Dlatego EFMR przeznaczy odpowiednie środki na gromadzenie danych, ich monitorowanie oraz kontrolę. Rybacy i naukowcy zajmujący się nauką o morzu nie powinni funkcjonować w dwóch odrębnych światach: EFMR będzie zachęcać ich do współpracy i wspólnego znajdowania sposobów wykorzystywania naturalnych zasobów w sposób zrównoważony.

Jeden fundusz na rzecz rybołówstwa i zintegrowanej polityki morskiej
Zintegrowana polityka morska przyjęta przez UE w 2007 r. łączy sektory morskie, które w przeszłości były zarządzane oddzielnie. W ramach EFMR będą wspierane projekty m.in. w zakresie planowania przestrzennego obszarów morskich, zintegrowanego nadzoru morskiego i wiedzy o morzu. Integracja w tych obszarach może pomóc uniknąć powielania działań i obniżyć koszty poprzez zacieśnienie współpracy i poprawę koordynacji między sektorami. Włączenie polityki morskiej do EFMR zapewni większą spójność oraz synergię między tymi dwoma obszarami polityki.

Uproszczenie przepisów
Zasady regulujące EFMR zostaną zharmonizowane z zasadami mającymi zastosowanie do innych funduszy UE. Ułatwi to życie zarówno beneficjentom, jak i władzom krajowym. EFMR stanie się częścią nowych wspólnych ram strategicznych, które zapewnią spójne działanie wszystkich obecnie istniejących funduszy UE i pozwolą uniknąć powielania i pokrywania się działań.

Jak działa fundusz
Celem nowego funduszu będzie współfinansowanie projektów wraz z państwami członkowskimi. Całkowita kwota przyznanych środków będzie zależeć od wielkości sektora rybołówstwa w danym kraju. Zastosowanie będą miały zasady zarządzania dzielonego między Komisję i państwa członkowskie. Każde państwo członkowskie opracowuje program operacyjny na dany okres, określając w jaki sposób zamierza wydać przydzielone mu pieniądze. Po zatwierdzeniu programu przez Komisję państwo członkowskie zadecyduje, które projekty otrzymają finansowanie. Państwa członkowskie i Komisja będą odpowiedzialne za selekcję projektów oraz monitorowanie ich realizacji.

Źródło: europa.eu (grudzień 2011)