W omawianym okresie, pomimo zmniejszenia pogłowia krów, produkcja mleka zwiększyła się na skutek wzrostu wydajności mlecznej.
Postęp techniczny i technologiczny umożliwiał wprowadzanie nowych rozwiązań utrzymywania zwierząt, które wpływają na poziom mechanizacji zabiegów produkcyjnych oraz efektywność i racjonalność wykorzystania sprzętu do dojenia. W porównaniu z 2002 r. wystąpiły znaczące zmiany w ilości gospodarstw nastawionych na produkcję mleka.
W wyniku zachodzących procesów specjalizacji i intensyfikacji produkcji liczba gospodarstw z krowami mlecznymi spadła przeszło dwukrotnie. Jednocześnie zredukowana została liczba gospodarstw: z dojarkami bańkowymi (o 36,6%) i rurociągowymi (o 60%) oraz posiadającymi schładzarki konwiowe (o 80,9%) i zbiornikowe (o 22,5%).
W 2010 r. spisano 2657 tys. krów, w tym krów mlecznych 2517 tys., tj. mniej o ok.12% niż w 2002 r. Najwięcej krów mlecznych spisano w trzech województwach: małopolskim (433 tys. szt), podlaskim (396 tys. szt.) i wielkopolskim (251 tys. szt.), co stanowiło 49,9% pogłowia krów mlecznych w całym kraju. Jednocześnie w tych województwach spisano największą ilość dojarek bańkowych (w tys. szt. odpowiednio 30,7; 19,3 i 19,6) i rurociągowych (w tys. szt. stosownie 4,8; 7,1 i 3,5).
W 2010 r. na 100 krów mlecznych spisano przeciętnie:
- 6,8 szt. dojarek bańkowych wobec 9,6 szt. w 2002 r.
- 1,2 szt. dojarek rurociągowych wobec 0,3 szt. w 2002 r.
- 1,2 szt. konwiowych schładzarek do mleka wobec 6,3 szt. w 2002 r.
- 4,0 szt. zbiornikowych schładzarek do mleka wobec 2,9 szt. w 2002 r.
Na 100 sztuk dojarek bańkowych przypadało 18,0 szt. konwiowych schładzarek do mleka (wobec 65,3 szt. w 2002 r.), natomiast na 100 dojarek bańkowych i rurociągowych - przeciętnie 50,3 szt. (wobec 28,9 szt. w 2002 r.) zbiornikowych schładzarek do mleka.
Spośród 1891 tys. gospodarstw rolnych prowadzących działalność rolniczą ok. 44% spisanych gospodarstw, tj. ponad 800 tys. jednostek nie wykazało w spisie maszyn i urządzeń. W gospodarstwie spisywano nie tylko maszyny i urządzenia będące własnością użytkownika, ale również sprzęt należący do kilku użytkowników, jeżeli w dniu przeprowadzania spisu znajdował się na terenie gospodarstwa objętego badaniem.
Źródło: GUS „Środki produkcji w rolnictwie. Powszechny Spis Rolny 2010" (styczeń 2012)
