Równocześnie do parlamentu skierowany został kolejny projekt ustawy przewidujący wprowadzenie nowych mechanizmów podziału kontyngentów na eksport towarów rolnych, w tym zbóż (kontyngenty te miałby być, zgodnie z intencją autorów tego projektu ustawy, dzielone w drodze przeprowadzania stosownych przetargów, a dochody ze sprzedaży tych kontyngentów przeznaczone miałyby być na wsparcie rozwoju gospodarstw rolnych na Ukrainie).
Gabinet Ministrów Ukrainy pracuje również nad kolejnym projektem ustawy dotyczącym zasad eksportu zbóż z Ukrainy. Dokument ten ma umożliwiać eksport zbóż tylko tym firmom, które zawrą stosowne kontrakty z producentami zbóż z Ukrainy (kontrakty te mają przewidywać określone mechanizmy płatności - 50 proc. kwoty powinno zostać przekazane rolnikom w formie zaliczki przed rozpoczęciem zasiewów, kolejne 30 proc. w trakcie prac zbiorczych, a pozostałe 20 proc. - po zakończeniu zbiorów). W ocenie Ministra Polityki Rolnej i Żywnościowej Ukrainy M. Prysażniuka, rozwiązanie takie ma poprawić sytuację finansową ukraińskich rolników i skłonić duże firmy handlowe do finansowania ukraińskiego rolnictwa. Przedstawiciele rynku podkreślają jednak, iż mechanizm taki nie będzie korzystny zarówno dla firm handlujących zbożem, jak i jego producentów (ze względu na ryzyka związane ze zmianą sytuacji na rynkach zbóż).
Ponadto w dniu 2 kwietnia 2011 r. zostało oficjalnie opublikowane - zgodnie ze wcześniejszymi zapowiedziami - rozporządzenie Gabinetu Ministrów Ukrainy przedłużające (do 1 lipca 2011 r.) stosowanie kontyngentów na eksport zbóż z Ukrainy oraz zwiększające wysokość dotychczas obowiązującego kontyngentu na eksport kukurydzy o kolejne 2 mln ton.
* * *
W ostatnim czasie władze Ukrainy - uzasadniając to potrzebą ustabilizowania sytuacji na krajowym rynku towarów rolno-spożywczych - podejmują szereg działań na rzecz ograniczenia eksportu zbóż z Ukrainy.
W szczególności w październiku 2010 r. Gabinet Ministrów Ukrainy podjął decyzję o wprowadzeniu tymczasowych kontyngentów na eksport zbóż z Ukrainy. Pod koniec grudnia 2010 r. Gabinet Ministrów Ukrainy przedłużył stosowanie tych kontyngentów do 31 marca 2011 r., a także podwyższył wysokość niektórych z nich. Po wprowadzeniu w/w kontyngentów przedstawiciele ukraińskiej administracji (głównie Ministerstwa Polityki Rolnej Ukrainy) prezentowali niejednoznaczne stanowisko w sprawie potrzeby ich dalszego stosowania - z jednej strony wypowiadali się za przedłużeniem obowiązywania tych kontyngentów do końca bieżącego roku marketingowego (tj. do dnia 31 czerwca 2011 r.), z drugiej strony informowali o zamiarze nie przedłużania tych kontyngentów.
Wprowadzenie kontyngentów na eksport zbóż stało się przedmiotem szerokiej krytyki ze strony przedstawicieli zainteresowanych firm i partnerów handlowych Ukrainy. Za rezygnacja ze stosowania kontyngentów na eksport zbóż z Ukrainy opowiedział się również Prezydent Ukrainy W. Janukowycz, który zaproponował ograniczyć eksport zbóż z Ukrainy, w przypadku takiej potrzeby, poprzez wprowadzenie stosownych mechanizmów celnych.
Wśród innych działań podejmowanych przez władze Ukrainy w tym zakresie wymienić należy rozpoczęcie na początku lutego 2011 r. przez Radę Najwyższą Ukrainy prac nad projektem ustawy przewidującym wprowadzenie nowych zasad eksportu określonych towarów rolno-spożywczych, w tym zboża (we względu jednak na szeroką krytykę propozycji w tym zakresie prace nad tymi rozwiązaniami na dzień dzisiejszy zostały wstrzymane) oraz propozycję wprowadzenia ceł eksportowych na niektóre zboża.
Informacje na temat aktualnie obowiązujących ograniczeń pozataryfowych w obrocie handlowym z Ukrainą, w tym dotyczące obowiązujących kontyngentów, znaleźć można w opracowaniu „Prawo celne - część IV. Pozataryfowe ograniczenia stosowane w obrocie handlowym Ukrainy z zagranicą", zamieszczonym na stronie internetowej Wydziału Promocji Handlu i Inwestycji Ambasady RP w Kijowie w zakładce „Przewodnik po rynku/Prawo celne".
Źródło: kiev.trade.gov.pl, „RBK-Ukraina", „Kommersant"
