Znaczny wzrost cen ziemi rolnej, oprócz czynników sezonowych, wynikał przede wszystkim z relatywnie wysokich cen płodów rolnych na nich znajdujących się, w szczególności zbóż i rzepaku. Poprawa opłacalności produkcji rolnej, a tym samym kondycji finansowej gospodarstw rolnych sprzyja wzrostowi popytu na ziemię.

Najwyższy wzrost cen ziemi do 24 545 zł/ha, czyli o 13,5% w skali roku, odnotowano w przypadku gruntów dobrych (I-IIIa klasa bonitacyjna). Ceny gruntów klasy IIIb i IV (średnia klasa) wzrosły o 10,3% r/r do 20 805 zł/ha. Dla porównania koszt nabycia gruntów słabych (V-VI) w okresie rocznym wzrósł o 8,9%, osiągając tym samym średni poziom równy 16 297 zł/ha.

W dalszym ciągu najdroższe grunty rolne zlokalizowane są na terenach woj. wielkopolskiego oraz kujawsko-pomorskiego. Ceny ziemi w obrocie prywatnym na tych obszarach w II kw. 2011 r. ukształtowały się odpowiednio na średnim poziomie 31 715 zł/ha (wzrost o 11,1% r/r i o 7,5% kw/kw) oraz 28 325 zł/ha (wzrost o 7,9% r/r i o 0,6% kw/kw). Jednocześnie największy roczny wzrost cen do poziomu 25 657 zł/ha odnotowano w woj. pomorskim (wzrost o 26,8% r/r i 11,6% kw/kw). Wskazać należy, że w rejonie tym notuje się wzrost popytu na użytki rolne ze strony spółek z kapitałem zagranicznym. Zaskakujący jest natomiast silny wzrost cen ziemi w jednych z najtańszych województw tj. lubuskim i lubelskim. Podwyżki cen gruntów w tych województwach wyniosły odpowiednio 24,4% r/r i 17,3% r/r.

Sytuację na rynku nieruchomości rolnych może zmienić nowelizacja ustawy o gospodarowaniu gruntami Skarbu Państwa. Szacuje się, iż na podstawie przegłosowanej przez sejm 16 września 2011 r. nowelizacji (o ile nie zostanie ona zawetowana przez prezydenta), od początku 2012 r. ANR będzie mogła wypowiedzieć dotychczasowym dzierżawcom od 80 tys. do 100 tys. ha ziemi z Zasobu WRSP. Grunty te, zgodnie z decyzją Komisji Europejskiej, do końca 2013 roku będą oni mogli nabyć na zasadzie pierwszeństwa, bez przetargu, na preferencyjnych warunkach (płatność rozłożona na raty na 15 lat, przy początkowej wpłacie ok. 10% wartości).

Dotychczasowi dzierżawcy, którzy dobrowolnie zdecydują się wyłączyć z dzierżawy 30% gruntów będą mogli nabyć do 500 ha w przypadku spółek i do 300 ha w przypadku rolników indywidualnych, o ile nie są już właścicielami takiego areału. Nowelizacja ustawy może przynieść wzrost podaży działek rolnych, jednocześnie ograniczając możliwość ich nabycia przez wielkoobszarowe gospodarstwa rolne. W rezultacie, w kolejnych latach może to skutkować wyhamowaniem potencjalnych wzrostów cen ziemi rolnej.

Źródło: analizy.bgz.pl Bank BGŻ AgroMonitor Nr 208 – 19 września 2011