Ponadto dokument przewiduje możliwość wykorzystania prawa do dzierżawy gruntu jako zabezpieczenia zobowiązania kredytowego oraz wprowadza obowiązek odprowadzenia 1 proc. dochodu z tytułu dzierżawy ziemi do budżetów miejscowych.
Nie dla obcokrajowców
Kolejny projekt tej ustawy przekazał do rozpatrzenia przez Radę Najwyższą Ukrainy również Gabinet Ministrów Ukrainy. Dokument ten zakłada, iż prawo do posiadania na własność ziemi rolnej należeć będzie wyłącznie do obywateli Ukrainy, spółek rolnych, samorządów lokalnych oraz Państwowej Agencji Ukrainy ds. Gruntów. Dokument ten przewiduje również, iż obcokrajowcy oraz osoby prawne, które w wyniku przekształceń kapitałowych nabyły statut podmiotów z kapitałem zagranicznym (ponad 10 proc. kapitału zagranicznego w kapitale statutowym danej osoby prawnej), a które uzyskają prawo własności do ziemi rolnej zobowiązane zostaną po wejściu w życie ustawy do odsprzedaży swoich praw do tej ziemi w ciągu roku (w przypadku braku zgody na taką sprzedaż prawa własności do tej ziemi będą w trybie przymusowym odbierane na podstawie decyzji sądowych w oparciu o wystąpienia w/w Agencji).
Banki też muszą sprzedać
Obowiązek odsprzedaży gruntów rolnych państwu nałożony ma zostać również na banki przejmujące grunty rolne w wyniku braku spłaty kredytów, zastawem których była dana ziemia rolna. Projekt ustawy zakazuje również przekazania prawa własności do ziemi rolnej w charakterze wkładu do kapitału zakładowego spółek oraz zmiany kategorii danego gruntu w przeciągu 10 lat od ich zakupu od państwa. Ponadto w dokumencie tym proponuje się ograniczenie wielkości powierzchni gruntów rolnych będących w posiadaniu jednej osoby do maksymalnie 2,1 tys. ha (w zależności od położenia geograficznego tej działki; najmniejszą powierzchnię - 900 ha - będzie można nabyć w Karpatach). Gabinet Ministrów Ukrainy proponuje również wprowadzenie podatku z tytułu odsprzedaży gruntów rolnych (W wysokości 60-100 proc. wartości gruntu, w zależności od terminu sprzedaży), w przypadku, jeżeli prawa do własności na ziemię odsprzedane zostaną w ciągu pięciu lat od momentu podpisania umowy nabycia gruntu.
Równocześnie z intensyfikacją prac nad projektem ustawy regulującej rynek ziemi na Ukrainie przedstawiciele Państwowej Agencji Ukrainy ds. Gruntów poinformowali, iż w najbliższym czasie - w związku z przyjęciem ustawy „O państwowym kadastrze ziemskim" - instytucja ta przygotuje i przedstawi do rozpatrzenia przez ukraiński parlament projekt programu utworzenia na Ukrainie państwowego kadastru ziemskiego.
Aktualnie na Ukrainie obowiązuje moratorium na obrót ziemią o przeznaczeniu rolnym, które corocznie jest przedłużane (zgodnie z aktualnie obowiązującymi przepisami, moratorium to ma obowiązywać do 1 stycznia 2012 r.).
Nie mogą się dogadać
Moratorium to ma zostać zniesione po przyjęciu przez ukraiński parlament ustaw „O rynku ziemi" i „O państwowym kadastrze ziemskim". Projekty tych dokumentów zarejestrowane zostały w Radzie Najwyższej Ukrainy w 2004 r., lecz do dnia dzisiejszego parlamentarzyści nie mogą osiągnąć porozumienia w tym zakresie (w szczególności projekt ustawy „O państwowym kadastrze ziemskim" został w listopadzie 2009 r. odrzucony przez Radę Najwyższą Ukrainy w związku z zastrzeżeniami dotyczącymi uprawnień samorządu lokalnego).
Kontekst
Prace nad najnowszym projektem ustawy „O państwowym kadastrze ziemskim" ukraiński parlament rozpoczął w maju 2011 r., a nad projektem ustawy „O rynku ziemi" - w czerwcu 2011 r. Ustawa „O państwowym kadastrze ziemskim" uchwalona została na początku lipca 2011 r., przy czym aktualnie oczekuje na podpis Prezydenta Ukrainy Wiktora Janukowycza (możliwość weta). Z kolei zgodnie przyjęcie ustawy „O rynku ziemi" ma nastąpić, z zapowiedziami przedstawicieli władz Ukrainy, do listopada 2011 r.
Ziemia rolna na Ukrainie zajmuje 42,4 mln ha (70 proc. terytorium Ukrainy, 0,8 proc. światowej powierzchni gruntów rolnych). Na dzień dzisiejszy pod uprawę wykorzystywanych jest 35 mln ha.
Źródło: kiev.trade.gov.pl, „Ekonomiczeskije Izwiestia", „Delo", „Kommersant"
